موزه قاجار

موزهٔ قاجار یکی از موزه‌های شهر تبریز است. این موزه در محل خانهٔ امیرنظام گروسی و در محلهٔ ششگلان قرار گرفته‌است. موزهٔ قاجار در سال ۱۳۸۵ خورشیدی پس از مرمت و بازسازی، به‌طور رسمی راه‌اندازی شد.

ویژگی های معماری

عمارت امیرنظام در دو طبقه و با زیربنای ۱۵۰۰ مترمربع ساخته شده است .ساختمان مشتمل بردو حیاط اندرونی و بیرونی است که باغچه‌ها و حوضها ، زیبایی آن را دو چندان می‌کند . ۱۶ ستون با سرستونهای زیبا ایوان سراسری را نگهداشته اند . در طبقه بالا پنجره‌های مشبک ارسی با شیشه‌های رنگی ، گچبری‌های نمای شمالی و جنوبی ، و همچنین آینه کاریها و گچبریهای تالارهای داخلی وطنبی‌ها به زیبایی مجموعه می افزایند و در زیرزمین حوضخانه وسیعی وجود دارد که یکی از زیباترین قسمتهای بنا است . ستونهای استوار حوضخانه و آجرکاری سقف آن نیز بسیار چشمگیر است.

سه‌گنبد

سه‌گنبد نام برجی است در جنوب شرقی شهر  مرکز استان آذربایجان غربی ایران.

این بنا آرامگاه بوده و در سال ۵۸۰ قمری ساخته شده.این بنای تاریخی در جنوب شرقی ارومیه قرار دارد. برخی از مورخین عقیده دارند که این بنا به جای آتشکده‌ای از دورهٔ ساسانی احداث شده است، ولی هیچ‌گونه سند معتبری مبنی بر صحت ادعای خود ندارند.

از سوی دیگر در مدخل بنا سه کتیبه به خط کوفی است که آن را از سنگ تراشیده‌اند و در پایان کتیبه، محرم سال ۵۸۰ هجری خوانده می‌شود. از این رو شاید بتوان مقبره یا برج آجری سه گنبد را متعلق به قرن ششم هجری دانست.

دریاچه ارومیه

دریاچه ارومیه در شمال غربی ایران و در منطقهٔ آذربایجان واقع شده‌است. این دریاچه طبق آخرین تقسیمات کشوری، بین دو استان آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی تقسیم شده‌است. دریاچهٔ ارومیه، بزرگ‌ترین دریاچهٔ داخلی ایران و دومین دریاچهٔ آب‌شور دنیا است.آب این دریاچه بسیار شور بوده و عمدتاً از رودخانه‌های زرینه‌رود، سیمینه‌رود، گدار، باراندوز، شهرچای،نازلو و زولا تغذیه می‌شود.

حوضهٔ آبریز دریاچه ارومیه، ۵۱٬۸۷۶ کیلومتر مربع است که پیرامون ۳٪ مساحت کل کشور ایران را دربر می‌گیرد. این حوضه با داشتن دشت‌هایی مانند دشت تبریز، ارومیه، مراغه، مهاباد، میاندوآب، نقده، سلماس، پیرانشهر، آذرشهر و اشنویه، یکی از کانون‌های ارزشمند فعالیت کشاورزی و دامداری در ایران به‌شمار می‌رود.

قوری‌گل (تالاب خشک)

قوری‌گل (تالاب خشک) در ۴۰ کیلومتری جنوب شرق تبریز و در حوزهٔ استحفاظی شهرستان بستان‌آباد قرار گرفته‌است. منابع تأمین‌کنندهٔ آب این تالاب از آب‌های جاری ناشی از برف و باران و تعدادی چشمه‌های زیرزمینی است که در کف آن جریان دارند.

با توجه به این که دریاچه قوریگل جزء تالابهای بین‌المللی ثبت شده در کنوانسیون رامسر می‌باشد و نیز برای شماری از پرندگان مهاجر آبزی و حمایت شده از نظر زیستگاهی حائز اهمیت ملی و بین‌المللی است . حفاظت از آن به عنوان یک هدف اولیه و اصلی بر سایر بهره وریهای مقدم می‌باشد . دریاچه قوریگل با توجه به دارا بودن قابلیتهای مختلف مینواند در بر گیرنده اهدافی چون حفاظت از تنوع زیستی و آموزشی و تحقیقات و اکوتوریسم و غیره می‌باشد.

موقعیت

تالاب قوریگل با وسعت ۲۰۰ هکتار در ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی تبریز قرار دارد و بین ۴۴/۴۶ تا ۴۲/۴۶ طول شرقی و ۵۵/۳۷ عرض شمالی قرار دارد.

پیشینه

در سال ۱۳۵۴ به عنوان تالاب بین‌المللی در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده و در سال ۱۳۷۳ جزء مناطق شکار ممنوع مدیریت می‌شود.

قابلیت های گردشگری

این تالاب از دیدگاه جهانگردی و سیاحتی نیز از جاذبه‌های مهم استان آذربایجان شرقی است و به علت داشتن شرایطی چون وجود چشم انداز مناسب تنوع پرندگان آبزی و دسترسی به مراکز شهری و وجود علاقه عمومی به تفرج و گذراندن اوقات فراغت در طبیعت آن از قابلیتهای ویژه‌ای برخوردار بوده و به علت قرار گرفتن در جاده ترانزیتی تهران- تبریز مسافران زیادی را پذیرا می‌باشد.

زیستگاه ها و حیات وحش

در دهه‌های قبل این مناطق محل عبور و زیستگاه قوچ و میشهای ارمنی بوده که به قوچ و میشهای منطقه سهند در ارتباط بودند ولی به علت توسعه شهری و ایجاد صنایع در مسیر این ارتباط قطع شده‌است.

از حیات وحش این منطقه می‌توان به پستاندارانی چون جربیل ایرانی و موش کشتزار و موش مغان و گرگ و روباه و سمور سنگی اشاره نمود . حدود ۹۲ گونه پرنده نیز در این تالاب شناسایی شده که می‌توان به اردک سرسفید و اردک مرمری و اردک بلوطی اشاره نمود این گونه‌ها طبق تقسیم بندی Iucn در کلاس در حال تهدید طبقه بندی شده‌اند.

از خزندگان تالاب می‌توان به مارمولکهای تالاب قوریگل و مارها و گرزه مار و مار پلنگی و کور مار و مار چلیپر اشاره کرد.

دوزیستان تالاب شامل pelobates syriacus و قورباغه bufo viridis و قورباغهhyla savignyi و قورباغه rana ridibunda و قورباغه rana camerani اشاره نمود و ماهی تالاب و ماهی کپورمعمولی یا cyprinus carpio می‌باشد.

پوشش گیاهی

بیش از ۲۸۰ گونه گیاهی در منطقه تشخیص داده شده‌است که ٪۸۹ از گونه‌های گیاهی در حوزه قوریگل و حدود ٪۱۱ از گیاهان آبزی دریاچه و حوزه بلافصل آن تشکیل شده‌است . که شامل: گونه‌های گیاهی حوزه آبریز از جمله بومادران و شنگ و [[گل گندم و آلبالوی وحشی و زنبق کوهی و شیرین بیان و نسترن و گیاهان آبزی تالاب شامل نی و لوئی و عدسک آبیگیاهان غوطه ور در آب شامل بارهنگ آبی و آلاله آبزی و قوشاب شانه‌ای و انواع جلبک و فیتو پلانکتون می‌باشد.

مدیریت

این منطقه به مرکزیت اداره حفاظت محیط زیست بستان آباد و توسط پست غیر چارتی حفاظتی تالاب بین‌المللی قوریگل به عنوان منطقه شکار ممنوع مدیریت می‌شود.

تالاب گندمان

وسعت این تالاب که در جنوب غربی گندمان واقع شده، ۹۸۰ هکتار است و ارتفاع آن از سطح آب ۲۲۱۹ متر است. منابع تامین کننده آب تالاب علاوه بر باران و برف، چشمه‌ها (چشمه‌های حاشیه تالاب چون گل کوچک، گل بزرگ، مرادان و نصیرآباد) و رودخانه آقبلاغ است.

پوشش گیاهی تالاب را عمدتاً گونه‌های حاشیه‌ای و نم پسند تشکیل می‌دهد که از آن جمله می‌توان به درختان بید، مرغ، جگن، ساز، نی، لویی، زنبق، آلاله آبی، هزار نی، بارهنگ آبی، نخل مرداب، عدسک آبی و بزواش اشاره کرد. پرندگانی چون لک لک، شکاریا، حواصیل، بالکان، مرغابی سانان، یلوه و سلیم هم در تالاب گندمان دیده می‌شوند. ماهی‌های تالاب نیز شامل ماهی گورخری، سفید کولی، ماهی پوزه دار و سیاه ماهی است.

از امکانات ویژه تفریحی و ورزشی اطراف تالاب، پرورش و نگهداری اسب و همچنین سوارکاری در مرغزار پیرامون تالاب است. سنت پرورش اسب از زمانهای بسیار دور در این منطقه بختیاری معمول بوده و نژاد ویژه‌ای به وجود آورده‌است که آمیزه‌ای از نژاد بومی و عربی است.