نمد مالی

نمد که در اصطلاح نسج نا بافته است با ایجاد فشار ، رطوبت و حرارت درست می شود. ساختن نمد بر اساس دو خاصیت پشم است ، یکی خاصیت جعد یابی و دیگری پوسته ای شدن . وقتی که پشم در حرارت مر طوب مجعد شده و الیاف آن در هم می روند پوسته ها نمی گذارند الیاف دوباره از هم باز شوند این به هم پیچیدگی ، نسج نا منظمی درست می کند که اگر ترکیبات نمد سازی ( مانند قلیاها و یا خاک نمد ) را به آن بیافزایند محکم تر می شود . کار های دستی ، یعنی نمد مالی پیوستگی الیاف را تسریع می کند .

تولید نمد شاید یکی از ابتدایی ترین اشکال استفاده از پشم برای ساخت زیر انداز باشد. تولید این زیر انداز از همان ابتدا بیشتر در مناطق پرورش دام و تولید پشم به خصوص مناطق سرد و مطلوب مرسوم بوده است .
مراحل تولید نمد بدین گونه است که پرز الیاف پشم به علت قرار گرفتن در محیط آب گرم و صابون از هم باز شده و در اثر مالش و فشار دوباره در هم فرو می روند و بافتی متراکم به وجود می آورند که رطوبت و سرما را به سختی از خود عبور می دهد . زیر اندازهای بزرگ ، کف پوش چادرها و.... را بدین صورت درست می کنند که ابتدا پشم ها را بر طبق نقشه بر روی زمین پهن کرده و آب صابون روی آن می پاشند و بعد نمد مال برای درگیر شدن پشم ها به یکدیگر (پشم گرفتن) روی آن راه می رود و اغلب چند نفر نمد مال با پای برهنه و در کنار هم روی نمد کار می کنند و بعد با دست های خود با نظم و ترتیب خاصی همراه با زمزمه آواز به صورت هماهنگ عمل نمد مالی را انجام می دهند . هنگامی که پشم ها کمی فشرده شد توی کرباس یا حصیر لوله کرده و در جوی طویلی فرو کرده و زیر آن را گرم می کنند. چند نفر مرد روی این لوله راه می روند و در حالی که به چوبی که بلندی آن تا کمر آن ها می رسد تکیه داده اند آن را با پای خود می گردانند . مالش نمد های بزرگ چند ساعت طول می کشد تا اینکه خوب به هم فشرده شود . برای گل انداختن نمد ها قبل از نمد مالی پشم را رنگ می کنند اولین مرحله نمد مالی را با یک رنگ انجام می دهند ، آن گاه لوله را باز کرده و طبق نقشه تزیینی که دارند پشم های رنگی مختلف را به صورت نقوش مختلف بر روی نمد پیاده می کنند بعد نمد مالی را ادامه می دهند به طوری که گل و آرایش جزو قسمت پیوسته نمد می شود

تاریخچه نمد مالی در کازرون به 1290 هجری شمسی می رسد که شخصی به نام بختیار نصیریانی در کازرون به حرفه نمد مالی پرداخت.
تا قبل از این تاریخ ، نمد مالی در کازرون رواج نداشته و به کلاه مالی محدود بوده است. در حال حاضر ، نوه های بختیار در کازرون به شغل نمد مالی اشتغال دارند. تا سال 1370 ، شش باب مغازه در این بازار فعال بود که با رکود رونق نمد مالی و جایگزین شدن فرش های ماشینی به جای آن اکثر مغازه های نمد مالی تعطیل شد و هم اکنون یک باب مغازه با 7 شاگرد در آن مشغول به کارند.